Thứ Bảy, 11 tháng 3, 2017

Được và mất sau cuộc biểu tình ngày 5 tháng 3

Kính Hòa, phóng viên RFA

Người dân Hà Nội biểu tình phản đối tập đoàn Formosa Đài Loan trước tượng đài vua Lý Thái Tổ hôm 1/5/2016.

Biểu tình vì môi trường nổ ra vào ngày chủ nhật 5/3. Vài ngàn ngư dân vào giáo dân Công giáo miền Trung xuống đường có trật tự, vài chục người trẻ tuổi bị giải tán tại Sài Gòn.

Thách thức của mạng xã hội

Cũng như những lần trước, lời kêu gọi biểu tình được đưa ra trên mạng xã hội nhiều ngày trước đó, chỉ có điều lần này những cư dân mạng xã hội và blogger Việt Nam phải đương đầu với một chuyện chưa có tiền lệ mà mạng xã hội đem lại, đó là không rõ lời kêu gọi biểu tình xuất phát từ đâu. Có những nguồn tin nói rằng chính Linh mục Nguyễn Văn Lý, người vốn được những nhà hoạt động dân chủ kính trọng kêu gọi, nhưng cũng có những thông tin cho rằng ai đó, tổ chức nào đó muốn lợi dụng sự phẫn nộ của người dân về môi trường và sự thờ ơ đàn áp của chính quyền để trục lợi.

Blogger Nguyễn Tường Thụy nhận xét:

Nhưng, điều này mới là chính. Người xuống đường biểu tình là do nhu cầu của bản thân chứ không phải xuống đường vì người kêu gọi. Họ bức xúc, họ cần cất lên tiếng nói đòi quyền sống, quyền làm người, thì họ xuống đường. Họ biết cả cái giá phải trả. Cha Lý hay ông Quân, ông Thanh không thể xúi giục họ được. Đừng chê người biểu tình ngu dại nghe theo lời kêu gọi viển vông. Không thể cho rằng mấy ông kêu gọi đẩy người dân vào chỗ chết. Mà nói thế chẳng hóa ra các bạn khuyên người ta đừng đi biểu tình nữa, ở nhà cho an toàn?

Những tranh cãi đã diễn ra trước và sau khi biểu tình. Luật sư Lê Công Định cho rằng những tranh cãi đó chỉ làm yếu đi cuộc đấu tranh cho dân chủ Việt Nam mà thôi, ông nêu lên so sánh rằng nếu hơn 80 năm trước những người cộng sản chỉ lo cãi, chửi và dè bỉu nhau về ai tổ chức biểu tình và kết quả thành bại của biểu tình, thì ngày hôm nay có lẽ họ đã không ngồi trên đầu, trên cổ cả dân tộc này.

Blogger, nhà báo Đoan Trang nhấn mạnh rằng muốn đấu tranh loại bỏ sự độc tài thì những người đấu tranh cần nhất là sự chân thật và liêm chính:

Đấu tranh dân chủ, đấu tranh chính trị, làm truyền thông, thay đổi xã hội... muốn gì cũng phải trên nền tảng sự thật. Chỉ có đúng sự thật, người ta mới mạnh được, và lấy lòng dân được.

Mà những gì đang diễn ra ở Việt Nam đây, nếu kể đúng sự thật cũng đã dữ dội và gây ấn tượng lắm rồi, và đủ để chính quyền lúng túng lắm rồi, còn phải bịa đặt thêm làm gì nữa hả các bạn?

Cuộc biểu tình ở miền Trung

Cuộc biểu tình vẫn diễn ra và xem như là thành công ở miền Trung, khi người dân tuần hành trong trật tự, phản đối công ty Formosa, ngay tại trụ sở của họ, và lực lượng chức năng không đàn áp, mặc dù được huy động rất đông đúc cùng với những hàng rào kẽm gai để canh chừng những người biểu tình.

Chính hình ảnh những người Việt Nam mặc sắc phục canh chừng đồng bào họ và bảo vệ quyền lợi cho công ty Formosa, gây nên những cảm giác bất an nơi blogger, nhà báo Trương Duy Nhất:

Dù hôm nay không máu đổ. Nhưng những hàng thép gai kia còn buốt đau hơn máu. Những hàng thép gai luôn khiến ta gợi nhớ... chiến tranh.

Nhưng đây là cuộc chiến khác. Cuộc chiến mà chính quyền đã coi nhân dân như kẻ thù của họ.

Những hàng thép gai như thể một cuộc chiến. Vâng. Một cuộc chiến mà chính phủ đã như chính thức đứng hẳn về phía Formosa, dùng những hàng kẽm gai kia để chặt đứt "nhân dân" của mình.

Mất đất, mất biển. Lại thêm mất dân.

Chọn cách dựng rào thép gai chặn dân, không khác gì chọn đường tự sát.

Một lần bất tín vạn lần bất tin. Nguy cơ hàng đoàn ngư dân đói kém bỗng nổi dậy chống đối chính quyền là rất cận kề.
Bauxite Việt Nam
Nhìn thấy những sợi dây kẽm gai, Luật sư Lê Công Định nhớ lại một bài thơ cách mạng của chính những người cộng sản:

Nước chúng ta 

Nước những người chưa bao giờ khuất 

Ðêm đêm rì rầm trong tiếng đất 

Những buổi ngày xưa vọng nói về! 

Ôi những cánh đồng quê chảy máu 

Dây thép gai đâm nát trời chiều



Xiềng xích chúng bay không khoá được 

Trời đầy chim và đất đầy hoa 

Súng đạn chúng bay không bắn được 

Lòng dân ta yêu nước thương nhà!

Nhưng dù sao, cuộc biểu tình của dân miền Trung đã không bị đàn áp như lần trước, khi hàng ngàn người tuần hành từ Quỳnh Lưu, Nghệ An, vào Hà Tĩnh phản đối Formosa.Trang Bauxite Việt Nam nhận định, và đưa ra lời cảnh báo nhà cầm quyền:

Rõ ràng, cuộc đàn áp mang tính thăm dò của đảng đã thất bại về hiệu ứng dư luận và truyền thông. Càng đàn áp lại càng khiến phản ứng của giáo dân bùng nổ.

Hiện thực khốn quẫn, quá khốn quẫn. Giờ đây, cho dù đảng có mang Võ Kim Cự và Nguyễn Thái Lai ra xử lý hình sự cùng án tù cho số này, phần lớn hậu quả vụ “cá chết Formosa” vẫn còn sừng sững. Cá vẫn chết và biển vẫn đầy đe dọa tính mạng con người, quá nhiều thuyền tàu vẫn nằm bờ và ngư dân vẫn treo niêu, ngay cả tiền được xem là “hỗ trợ”, “bồi thường” cho ngư dân cũng mới chỉ nhỏ giọt và chưa hề được minh bạch…

Một lần bất tín vạn lần bất tin. Nguy cơ hàng đoàn ngư dân đói kém bỗng nổi dậy chống đối chính quyền là rất cận kề.

Người dân Hà Nội biểu tình phản đối tập đoàn Formosa Đài Loan ngày 1 tháng 5 năm 2016. AFP photo

Các nhân vật Võ Kim Cự và Nguyễn Thái Lai là những người chịu trách nhiệm trong việc cho phép nhà máy Formosa vận hành, và người dân đã chờ đợi rất lâu những bản án kỷ luật nặng dành cho họ. Cả hai mới vừa bị kỷ luật trước cuộc biểu tình có vài ngày.

Bàn về những cuộc xuống đường liên tục của giáo dân và ngư dân miền Trung, blogger Chim Báo Bão viết rằng:

Có phải Giáo dân miền Trung nổi loạn chống lại luật pháp hay không? Không, bởi họ chỉ phản kháng lại một thảm họa môi trường, gây ra bởi một tập đoàn tư bản bất lương là Formosa, và được che chắn bởi hàng nghìn lính cơ động, dưới sự giật dây của thành phần tư bản dã man đã trà trộn vào Đảng Cộng sản Việt Nam. Thành phần này muốn rút ngắn thời gian đưa đất nước “đi lên” bằng cách bán rẻ môi trường.

Không còn cách nào khác, Bộ chính trị Đảng Cộng sản phải ngay lập tức đối thoại với dân. Nhưng bây giờ họ cũng đã khó mà đối thoại trực tiếp với dân được nữa, vì bảy mươi hai năm sống dưới chế độ này, bà con đã sáng mắt ra cả rồi.

Cũng như những lần khác, báo chí chính thống im lặng về nghững cuộc biểu tình, và có thể cũng như những lần trước họ sẽ lên án những người tổ chức biểu tình, một thời gian sau đó. Song song với cách đưa tin như vậy, khi có một sự biến xã hội tại một địa phương nào đó, báo chí chính thống cũng sẽ có những bài viết ca tụng nhân dân của vùng đất ấy. Blogger Nguyễn Hữu Vinh bình luận về cách viết bài đưa tin như thế của báo chí địa phương tỉnh Nghệ An:

Rằng thì là "Đặc trưng cơ bản trong tính cách người Nghệ là thông minh, ham học hỏi, cần cù, chịu thương, chịu khó và thường hay đi tiên phong trong mọi việc". Rồi thì "Trong các tiềm năng của Nghệ An, tiềm năng con người là vốn quý nhất. Con người Nghệ An cần cù, thông minh, nổi tiếng cả nước với tinh thần cách mạng và truyền thống hiếu học".

Nói riêng về giáo xứ Song Ngọc, tờ báo đảng này viết: "Song Ngọc là một xứ đạo ven biển thanh bình, yên ả, người dân sống tốt đời đẹp đạo, chấp hành chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước".

Đó là những lời lẽ mà nhà cầm quyền dùng khi muốn người dân nghe theo họ để xây dựng đảng, phát triển đảng trong dân, đưa tiền của góp vào cho đảng hoặc nuôi đảng tiêu, con cháu tứ phương đưa tiền của về Nghệ An mà đầu tư, mà nộp thuế...

Thì ngay lập tức, chính những người dân "thông minh, ham học hỏi, cần cù chịu khó""sống tốt đời, đẹp đạo, chấp hành chủ trương chính sách" đó đã trở thành những người "nhẹ dạ, cả tin" để rồi "bị dẫn dắt, bị biến thành con rối, bị xúi giục..."

Cuộc biểu tình tại Sài Gòn

Cuộc biểu tình tại Sài Gòn đã bị dẹp tan ngay từ những giây phút đầu tiên. Nhưng có một điều đặc biệt là cho dù những nhân vật đối kháng sống ở Sài Gòn đã bị giam lõng ngày hôm trước, không tham gia xuống đường được, nhưng một đám đông những người phản kháng cũng hình thành, và đặc biệt họ toàn là những người trẻ tuổi, có thể là lần đầu tiên trong đời họ tham gia một cuộc phản kháng.

Nhiều người cho rằng cuộc biểu tình tại Sài Gòn đã thất bại, nhưng tác giả Phạm Thanh Giao không nghĩ như vậy. Ông cho rằng những thất bại liên tục sẽ dẫn đến thành công, cũng như một cuộc biểu tình thành công mà chế độ độc tài vẫn còn đó thì sự thất bại vẫn còn đó. Ông nhắn gửi những bạn trẻ đã tham gia cuộc biểu tình tại Sài Gòn trong ngày 5 tháng 3:

Bước đường tranh đấu cho lẽ phải và chính nghĩa nó không đơn giản, nó không phải cứ chỉ muốn là được, muốn là sẽ tung tăng nhảy chân chim trên cánh đồng hoa cỏ thênh thang. 
-Ông Phạm Thanh Giao

Bước đường tranh đấu cho lẽ phải và chính nghĩa nó không đơn giản, nó không phải cứ chỉ muốn là được, muốn là sẽ tung tăng nhảy chân chim trên cánh đồng hoa cỏ thênh thang. Nhưng ngược lại, nó dẫn đến những gì không đoán trước được cho từng người. Sẽ có nhiều người ngã quị trong đớn đau, tủi nhục, qua việc tấn công đến từ nhiều phía, nhưng nếu nhất định không ngồi lại, nhất định kiên quyết đứng lên tiếp tục, thì cái đích đó, sớm muộn cũng phải tới.

Ngày nào còn độc tài đảng trị đàn áp, và người dân vẫn phải xuống đường lên tiếng chống lại sự tàn phá môi trường, chống lại bạo quyền phục vụ nhóm thiểu số, thì NGÀY ĐÓ CŨNG VẪN CHỈ LÀ THẤT BẠI.

Chú cũng biết các cháu dư trí khôn, thừa suy nghĩ để chẳng thể bị ai lợi dụng, xúi dục được. Đánh giá các cháu như thế, thiệt là coi thường các cháu quá. Các cháu đã học được bài học của ông bác nhân cơ hội nhảy lên cướp chính quyền năm 1945 rồi, chẳng lẽ kém đến độ, lại để cho ông thủ tướng, ông tổng thống cầu bơ cầu bất, ở mãi đâu đâu, xúi giục xuống đường để ăn đòn?

Trong đoạn viết trên đây ông ám chỉ sự kiện những người cộng sản cướp chính quyền vào năm 1945, và những kẻ trục lợi muốn lợi dụng sự phẫn nộ của người dân trong nước hiện nay.

Tuy ngắn ngủi, nhưng một lần nữa cuộc biểu tình tại Sài Gòn cũng dẫn đến những cảnh bắt bớ đánh đập. Ông Nguyễn Khoa Văn cảnh báo rằng bạo lực chi dẫn đến sụp đổ mà thôi:


Tư tưởng làm sao nhuộm sắc máu?

Bạo lực chỉ nhuốm màu bi ai!

Vâng, tư duy của người dân không thể bị đánh đập cho rướm máu, dập nát, méo mó hay tàn tạ. Càng bạo lực chỉ càng nhuộm thêm ánh vàng vọt tàn phai; như chỉ dấu báo hiệu ngày sụp đổ của trang trại súc vật quý hiếm đã điểm!

Những dòng người ra đi và sự cảnh báo

Từ Thái Lan, blogger Tưởng Năng Tiến quan sát những người Việt Nam lại tiếp tục bỏ xứ ra đi, đến cư trú trên đất Thái, một xứ chẳng phải là giàu có gì cho cam:

Tuy thế, trông người Thái nào tôi cũng cảm được là họ đang sống rất bình an. Nỗi an bình của một của cả một dân tộc chưa từng “dám” đánh thắng một đế quốc to nào ráo, đế quốc nhỏ cũng chưa!

Dân Thái – chắc chắn – chưa bao giờ nghe nói đến những thứ (thổ tả) đại loại như chủ nghĩa mác xít lê nin nít vô địch muôn năn, cải cách ruộng đất, hợp tác xã, đánh công thương nghiệp, đổi tiền, vượt biên, trại cải tạo, nợ công, lạm phát, vỡ qũi bảo hiểm xã hội, sự cố môi trường biển, Hội Nghị Thành Đô ...

Cộng lại tất cả những cái “chưa” này của dân tộc Thái Lan thì thành một giấc mơ xa vời (và mỗi lúc một thêm xa) của người dân Việt!

Đồng bào hay đồng hương của tôi thì vẫn vậy – vẫn cứ tiếp tục ra đi bằng mọi giá và mọi cách. Ủa, chớ “bến bờ tự do” có gì quyến rũ mà dân Việt – từ thế hệ này sang thế hệ khác – cứ mãi khát khao đi tìm mãi thế?

Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hiền cho rằng mối lo cho tương lai ở Việt Nam là rất lớn, tuy nhiên để tránh những tương lai u ám, không phải gia đình người Việt Nam nào cũng có thể lánh ra nước ngoài, vì vậy anh cho rằng người dân phải hành động để thay đổi xã hội trước khi quá muôn.

Ý thức hành động đó cũng là điều mà blogger Viết từ Sài Gòn suy nghĩ, chứ không phải chỉ có đổ máu và nước mắt mới có thể dành được một xã hội tự do dân chủ. Nhưng về phía nhà cầm quyền thì Lê Dung cảnh báo rằng đến lúc nào đó, sự phẫn uất lên cao độ thì chẳng cần những nhóm tổ chức, người dân cũng sẽ xuống đường thì khi ấy liệu cơ quan an ninh có đủ người mà ngăn chận hay không?

3 nhận xét:

  1. HÔM NAY Ngày Quốc Khánh HUNG GIA LỢI

    Thân nhớ 2 CHIẾN HỮU DÂN CHỦ Vũ Quang Thuận và Nguyễn Văn Điển ...bằng TỔNG HỢP Văn chương Thi ca giao thoa HUNG - VIỆT

    Người Hà Nội - Người Paris

    https://www.youtube.com/watch?v=sQIz-m3eNPA

    « Vùng lên người Hung
    Tổ quốc vẫy gọi
    Thời cơ là đây
    Giờ, hay không bao giờ
    Sẽ là nô lệ
    Hay người tự do
    Câu hỏi là đây
    Bạn hỡi, lựa chọn! »
    Hoàng Nguyễn



    BÀI CA DÂN TỘC

    https://www.youtube.com/watch?v=pGstQJiaVMY

    Hỡi mỗi người dân, Hungary
    Vận mệnh Tổ quốc đang lâm nguy
    Độc lập tự do hay nô lệ?
    Cơ hội ngàn năm, quyết định đi!

    Dưới ánh hào quang của Chúa Trời
    Chúng con xin thề, chỉ tiến thôi!
    Cương quyết không chịu làm nô lệ
    Dù phải hy sinh cả cuộc đời.

    Chúng ta chịu khổ, nhiều trăm năm
    Đau thương nô lệ, nói lên rằng
    Thà rằng phải chết, vì tranh đấu
    Còn hơn chịu nhục lũ xâm lăng.

    https://www.youtube.com/watch?v=bE1FX0Uf01I

      The Battle Of Budapest (1956)

    Dưới ánh hào quang của Chúa Trời
    Chúng con xin thề, chỉ tiến thôi!
    Cương quyết không chịu làm nô lệ
    Dù phải hy sinh cả cuộc đời.

    Hãy đừng như những kẻ đê hèn
    Cuộc sống ích kỷ, đang kề bên
    Hiện thân là những kẻ sợ chết
    Bán rẻ đất nước, run sợ lên.


    https://www.youtube.com/watch?v=PBRjkmol1Iw


    Dưới ánh hào quang của Chúa Trời
    Chúng con xin thề, chỉ tiến thôi!
    Cương quyết không chịu làm nô lệ
    Dù phải hy sinh cả cuộc đời.

    Xiềng xích đang đeo ở trên tay
    Cơ hội ngàn năm, đang có đây
    Hãy vứt xiềng xích, cầm thanh kiếm
    Như giành chiến thắng vào trong tay.


    https://www.youtube.com/watch?v=2CSeghnIhPU

    Koncz Zsuzsa - A Kárpáthyék lánya  (1)

    Dưới ánh hào quang của Chúa Trời
    Chúng con xin thề, chỉ tiến thôi!
    Cương quyết không chịu làm nô lệ
    Dù phải hy sinh cả cuộc đời.

    Làm thân nô lệ, nhiều năm rồi
    Biết bao nhục nhã, âm thầm trôi
    Chiến thắng hôm nay, rũ sạch hết
    Tự hào lại đến, những niềm vui.

    Trả lờiXóa
    Trả lời

    1. Dưới ánh hào quang của Chúa Trời
      Chúng con xin thề, chỉ tiến thôi!
      Cương quyết không chịu làm nô lệ
      Dù phải hy sinh cả cuộc đời.

      https://www.youtube.com/watch?v=ihS_D0Btaz8

       The 1956 Hungarian Revolution by the BBC (2)


      Vì dân, vì nước, đã hy sinh
      Thế hệ mai sau, nhắc tên mình
      Ghi nhận công lao, thiêng liêng nhất
      Sống rất anh hùng, chết quang vinh.

      Dưới ánh hào quang của Chúa Trời
      Chúng con xin thề, chỉ tiến thôi!
      Cương quyết không chịu làm nô lệ
      Dù phải hy sinh cả cuộc đời.

      (Hoàng Sơn dịch, Budapest ngày 9-7-2006)



      MỌI GHI CHÚ của Anh Hoàng Nguyễn từ Thủ đô Budapest, HUNG GIA LỢI
      (1)

      Còn lại tình yêu

       Nhiều cuộc cách mạng đầy bạo lực, nhiều cuộc chiến đẫm máu đã khởi đầu trên tinh thần lãng mạn rất đẹp đẽ, với tâm thức yêu thương (tự do, độc lập...), nhưng cuối cùng, có lẽ, cái còn lại mãi mãi, vẫn chỉ là tình yêu. Như nhiều thế hệ người yêu nhạc Hungary đã nhớ tới 1956 với ca khúc Người con gái nhà Kárpáthy (A Kárpáthyék lánya) của cặp nhạc sĩ tài ba Szörényi Szabolcs - Bródy János.

      Trong nhiều năm, bài hát đã bị cấm và chỉ chính thức trở lại với người yêu nhạc vào cuối thập niên 80 thế kỷ trước, với phần trình diễn lắng đọng của Người đàn bà hát Koncz Zsuzsa. Lý do của sự cấm đoán, là bởi ca khúc - giản dị, nhưng đẹp và động lòng cả về nhạc điệu và ca từ - đã ca ngợi tình yêu và sức sống của ký ức yêu thương, vượt qua đạn bom và vượt qua cả thử thách của thời gian.

      Người con gái nhà Kárpáthy thuật lại một chuyện tình bi ai thời ly loạn, khi một người con gái mồ côi cha, trưởng thành trong thập niên 1950 ở khu Józsefváros, một vùng bùn lần nước đọng của thủ đô Budapest,
      đã đánh mất mối tình đầu của mình trong thời khắc 1956 định mệnh ngay trong cuộc gặp gỡ đầu đời tại một tiệm bánh ngọt bên góc phố, khi chàng trai mời cô một lát bánh.

      Ngọn lửa tình yêu trong cô vẫn cháy bừng trong cơn bão táp của thời cuộc, ngay cả khi khi bom đạn rơi xuống thành phố và người yêu của cô ra đi không về.

      Thầm hát trong lòng một bài ca, cô giữ ký ức ấy ngay cả khi đã ra nước ngoài, có chồng đẹp con ngoan ổn yên - nhưng khi màn đêm phủ xuống, trong những khoảnh khắc lặng thinh, cô vẫn ca bài ca cũ và mong chờ người yêu đầu.

      Để rồi, khúc ca tự hát “biết ra sao, ngày sau” ấy thúc giục cô trở về nơi xưa chốn cũ, giờ những tòa cao ốc đã thay thế cho cảnh hoang tàn một thuở, để đến lại tiệm bánh ngọt ngày nào, bỏ tiền mua 33 lát bánh để tưởng nhớ mối tình đầu đã xa...

      Józsefváros, địa điểm được nhắc tới trong ca khúc, từng là nơi diễn ra nhiều trận chiến anh dũng và ác liệt nhất của những chàng trai, cô gái Pest với vũ khí thô sơ, tự làm, trước lực lượng quân đội chính quy mạnh hơn họ gấp bội.

      Ấy vậy mà trong ca khúc, hình ảnh đọng lại, không phải là đạn bom mà là tiệm bánh nơi cặp trai gái yêu nhau với mối tình đầu, đã mời nhau lát bánh; là bài ca mà cô gái thầm hát trong lòng cả cuộc đời, khi chờ đợi cuộc hẹn hò, khi đạn bom máu chảy và người yêu cô không về, và cả trong những đêm không ngủ mong ngóng hình bóng người tình đầu, khi cuộc đời tưởng đã an bài với một gia đình viên mãn nơi xứ người...

      Và, 33 năm lao khổ của người Hungary từ cuộc cách mạng 1956 bị đè bẹp đến khi xứ sở này chuyển mình theo con đường dân chủ, giản dị và âm thầm, đã được ghi nhận trong ca khúc như 33 lát bánh mà người phụ nữ đã mua để tưởng nhớ tình yêu đầu…

      Có lẽ đó chính là vẻ đẹp tinh khôi và lãng mạn của một cuộc nổi dậy cho tự do và nhân phẩm - cách mạng Hungary 1956.


      (2)
      Đặc biệt cảm động là những thước phim về những chàng trai, cô gái Budapest ở độ tuổi 15-25, lực lượng chính của cuộc cách mạng, đã giành giật từng thước đất trước chiến xa Liên Xô.

      Những Gavroche bên chiến lũy Budapest, đã được vinh danh qua những vần thơ cảm động của Kende Klára :
      « Hôm qua, mái tóc vàng mượt của con... - Tay mẹ còn dịu dàng ve vuốt... - Hôm nay, vũ khí trong tay - Con ra chiến lũy... »

      Xóa


    2. https://www.youtube.com/watch?v=_MByl83jeCw

      HÃY CHO ANH KHÓC BẰNG MẮT EM, NHỮNG CUỘC TÌNH DUYÊN BUDAPEST
      thơ: Thanh Tâm Tuyền / nhạc: Hoàng Ngọc-Tuấn.

      Thi sĩ Thanh Tâm Tuyền viết bài thơ này vào cuối năm 1956, khi Liên-Xô đem xe tăng vào thủ đô Budapest của Hungary để nghiền nát cuộc nổi dậy vì tự do của những sinh viên Hungary. Hàng ngàn người yêu tự do đã chết dưới xich xe tăng đẫm máu của quân cộng sản xâm lược. Cuối năm 1986, tôi đã phổ nhạc bài thơ này để tưởng niệm 30 năm cuộc nổi dậy vì tự do ấy. Nguyên văn bài thơ như sau:

      HÃY CHO ANH KHÓC BẰNG MẮT EM,
      NHỮNG CUỘC TÌNH DUYÊN BUDAPEST

      Hãy cho anh khóc bằng mắt em
      Những cuộc tình duyên Budapest
      Anh một trái tim em một trái tim
      Chúng kéo đầy đường chiến xa đại bác

      Hãy cho anh giận bằng ngực em
      Như chúng bắn lửa thép vào
      Môi son họng súng
      Mỗi ngã tư mặt anh là hàng rào

      Hãy cho anh la bằng cổ em
      Trời mai bay rực rỡ
      Chúng nó say giết người như gạch ngói
      Như lòng chúng ta thèm khát tương lai

      Hãy cho anh run bằng má em
      Khi chúng đóng mọi đường biên giới
      Lùa những ngón tay vào nhau
      Thân thể anh chờ đợi

      Hãy cho anh ngủ bằng trán em
      Đau dấu đạn
      Đêm không bao giờ không bao giờ đêm
      Chúng tấn công hoài những buổi sáng

      Hãy cho anh chết bằng da em
      Trong dây xích chiến xa, tội nghiệp
      Anh sẽ sống bằng hơi thở em
      Hỡi những người kế tiếp

      Hãy cho anh khóc bằng mắt em
      Những cuộc tình duyên Budapest


      Xóa